Persoonlijk leiderschap en Covey: een krachtige combinatie

Wat is persoonlijk leiderschap?

Persoonlijk leiderschap betekent: regie nemen over je eigen gedrag, keuzes en groei. Niet meegaan in de waan van de dag, maar bewust bepalen: wat is belangrijk? Wat vraagt deze situatie van mij? Wat kan ik beïnvloeden?Het gaat over sturen in plaats van volgen. Over eigenaarschap in plaats van afwachten.
En over de vaardigheid om niet alles perfect te doen, maar vooral het juiste op het juiste moment. Psychologisch gezien hangt persoonlijk leiderschap nauw samen met zelfeffectiviteit: het geloof dat je zelf invloed hebt op wat er gebeurt. Albert Bandura, grondlegger van deze theorie, liet zien dat mensen met een hoge mate van zelfeffectiviteit beter omgaan met tegenslag, sneller leren en gemotiveerder zijn.

‍

Covey’s 7 gewoonten als praktische houvast

Stephen Covey introduceerde zijn 7 gewoonten in 1989. Ondanks het Amerikaanse sausje zijn de principes tijdloos én toepasbaar. De kracht zit in de eenvoud: elk van de gewoonten is gekoppeld aan concreet gedrag. Samen vormen ze een routekaart voor effectiviteit, met persoonlijk leiderschap als vertrekpunt. Hieronder de 7 gewoonten, vertaald naar de praktijk van vandaag:

‍

1. Wees proactief

Persoonlijk leiderschap begint bij de vraag: wat ligt wél binnen mijn invloed? Proactief gedrag betekent niet overal controle over hebben, maar wel bewust kiezen hoe je reageert. Covey benadrukt het verschil tussen de cirkel van betrokkenheid (alles waar je je druk over maakt) en de cirkel van invloed (waar je écht iets aan kunt doen). Wie proactief is, richt zich op dat laatste.

‍

2. Begin met het eind voor ogen

Wat wil je bereiken: vandaag, deze maand, dit jaar? Deze gewoonte gaat over richting bepalen. Niet alleen reageren op wat op je pad komt, maar handelen vanuit een duidelijk doel. Persoonlijk leiderschap vraagt dat je af en toe stilstaat: werk ik nog aan iets wat er voor mij toe doet, of ben ik vooral druk? Onderzoek laat zien dat doelen die zijn gekoppeld aan persoonlijke waarden langer volgehouden worden en meer motivatie opleveren.

‍

3. Belangrijke zaken eerst

Niet alles wat urgent voelt, is belangrijk. Covey’s beroemde tijdmatrix laat zien dat we vaak verdrinken in brandjes, terwijl echte prioriteiten blijven liggen. Persoonlijk leiderschap betekent kiezen: dit is wat telt, dit krijgt mijn aandacht. Het vraagt niet om méér doen, maar om bewuster doen.

‍

4. Denk in win-win

Persoonlijk leiderschap is geen soloactie. Het betekent ook: afstemmen, onderhandelen, zoeken naar oplossingen die voor beide partijen kloppen. Win-win-denken komt voort uit een ‘overvloed-mentaliteit’: het idee dat er genoeg is voor iedereen. Het tegenovergestelde is het zero-sum-denken, waarin de winst van de een automatisch verlies voor de ander betekent. Samenwerking wordt sterker als mensen durven zoeken naar uitkomsten waar iedereen bij wint.

‍

5. Eerst begrijpen, dan begrepen worden

Deze gewoonte raakt aan empathisch luisteren. Persoonlijk leiderschap betekent ook: ruimte maken voor de ander voordat je je eigen standpunt naar voren schuift. Psychologisch gezien activeert echt luisteren het ‘beloningssysteem’ van de ander. Ze voelen zich gehoord, waardoor het brein meer openstaat voor dialoog. Het versterkt relaties, voorkomt misverstanden en verlaagt spanning.

‍

6. Synergie

Synergie gaat over het benutten van verschillen. Niet polderen of aanpassen, maar samen iets creëren dat je alleen niet had kunnen bedenken. Deze gewoonte vraagt om openheid, vertrouwen en het loslaten van controle. Persoonlijk leiderschap in een team betekent ook dat je je rol pakt in het geheel zonder de ander te overschaduwen.

‍

7. Houd de zaag scherp

Deze laatste gewoonte is er één van onderhoud. Je kunt niet blijven leveren zonder bij te tanken. Covey noemt vier gebieden waarin je jezelf scherp kunt houden: fysiek, mentaal, sociaal en emotioneel. Dat betekent: genoeg slapen, blijven leren, verbinding houden en af en toe vertragen. In organisaties waar deze gewoonte serieus genomen wordt, zie je minder uitval en meer duurzame inzetbaarheid.

‍

Waarom deze combinatie werkt

De 7 gewoonten geven woorden, structuur en gedragsvoorbeelden aan iets dat vaak vaag blijft: persoonlijk leiderschap. Ze helpen je om niet alleen ‘de regie te pakken’, maar ook te weten wáár je op stuurt. En misschien nog wel belangrijker: ze bieden een gemeenschappelijke taal binnen teams en organisaties. Dat maakt persoonlijk leiderschap bespreekbaar, zichtbaar en trainbaar.

‍

Aan de slag met persoonlijk leiderschap

Persoonlijk leiderschap vraagt geen grote stappen, maar wel bewuste keuzes. En daar helpen Covey’s 7 gewoonten bij: ze brengen richting, houvast en reflectie. Wil je als organisatie of team concreet aan de slag met persoonlijk leiderschap? Wij ondersteunen teams en professionals bij het versterken van regie, effectiviteit en samenwerking met behulp van de 7 gewoonten als onderlegger, altijd afgestemd op jullie praktijk.

Neem contact met ons op. We denken graag mee over wat er bij jullie nodig is.

‍