Ben je wel eens ergens mee bezig geweest om toen je op de klok keek, tot de conclusie te komen dat er ‘ineens’ 3 uur voorbij waren? Grote kans dat je in de flow zat. Dit concept is bedacht door
Csikszentmihalyi (spreek uit: Tsjiek Sent Mihaj). Hij omschrijft flow als een mentale toestand waarin je besef van tijd en zelfbewustzijn verliest. Dat is positief: het geeft een motiverend gevoel en je gaat helemaal in de activiteit op. Sporters en muzikanten ervaren het, maar ook op de werkvloer ligt flow binnen handbereik. Je hoeft alleen een paar duwtjes te geven.
Stel, je besluit lid te worden van een tennisclub. De eerste paar keer ga je vol enthousiasme naar de training. Je leert nieuwe technieken en werkt flink aan je conditie. Het is ook zwaar. Elke keer heb je de dag erna flinke spierpijn en je moet ’s avonds na je werk op discipline richting de baan. Hoe lang houd je deze nieuwe hobby vol? Dat hangt ervan af of je een helder doel hebt gesteld. Is het helder en overzichtelijk? Dan ben je al een stap dichter bij het bereiken van flow. Je weet waarvoor je het doet, bijvoorbeeld dat ene toernooi waar je in de top-3 wilt eindigen.
Een potje tennissen tegen Roger Federer vraagt het uiterste van jouw vaardigheden. Sterker nog, de kans is vrij groot dat je van de baan wordt geveegd. Is het dan slimmer om tegen je neefje van 8 te tennissen zodat je gegarandeerd wint? Niet echt, want daarmee daag je jezelf niet uit. De kunst is uitdaging en vaardigheden te balanceren. Je wilt dat het net niet te moeilijk is, en zeker ook niet te makkelijk. Een burn-out of bore-out liggen anders op de loer. Flow is er altijd en is precies dat gebied tussen te hoog en te laag gegrepen.
Een derde factor om in de flow te raken is door feedback. Denk je direct aan een feedbackgesprek met een manager of collega? Lees dan vooral hieronder verder over ‘collectieve flow’ in teams. Individueel gezien kan de activiteit zelf jou ook feedback opleveren. Op de tennisbaan zie je direct het effect van de backhand die je aan het oefenen bent: hoe komt de bal aan de andere kant van het net? Weet je tegenstander die te pareren? Op basis daarvan kun je steeds bijsturen.
De voordelen van flow werken niet alleen door op individueel niveau. Je kunt flow ook collectief ervaren. Denk maar aan dat Concertgebouworkest. En ook op de meer traditionele werkvloer van kantoren kan flow een enorme versneller zijn voor creativiteit, motivatie en prestaties. Een team presteert dan op de toppen van kunnen. De drie bouwstenen van flow die je hierboven las, gelden dus ook voor teams. Een helder doel (1) is essentieel. Teamleden met elkaar aanvullende vaardigheden die ze ook kennen van elkaar presteren als collectief beter en met meer plezier (2). En ook feedback (3) die teamleden elkaar geven, lijkt bij te kunnen dragen aan collectieve flow.
Flow levert meer (werk)geluk, geeft een voldaan gevoel, meer energie en minder stress en maakt productiever. Daarmee is flow essentieel binnen organisaties. Wij nemen jullie graag mee in hoe jullie als organisatie meer vanuit flow kunnen werken, met een opleidingsprogramma op maat rondom dit thema.